Droga wina

Szlak winny, w poszukiwaniu duchowych doznań.

Opuszczamy na jeden dzień wybrzeże, by wybrać się szlakiem wina Veneto D.O.C. Lison – Pramaggiore i w otoczeniu niekończących się labiryntów winnic, pięknych krajobrazów, uroczych, wiejskich kościółków i imponujących opactw, które świadczą o wielkiej duchowości tych ziem, odkrywać bogatą i ciekawą historię regionu. Na terenach tych, pomiędzy rzekami Livenza i Lemene oraz laguną Bibione i Caorle wino od niepamiętnych czasów odgrywało pierwszoplanową rolę, od kiedy pisarz Pliniusz, nazywał je “helos” i opisał metody hodowli winorośli na bagiennych terenach Opitergium i Concordia. Wina te, produkowane później przez patrycjuszy i dożów Republiki Weneckiej , w 1823 roku, skatalogowane zostały przez Instytut Królewski Dworu Wiedeńskiego w pierwszym, oficjalnym „Katalogu Odmian Winorośli w Królestwie Veneto”. Różnorodność i jakość są obecnie gwarantowane przez Consorzio Vini Venezia . Od 1986 roku, stowarzyszenie „Szlak Winny D.O.C. Lison Pramaggiore” promuje fascynujące winno – kulturalne trasy, będącą okazją do spotkania z urokliwymi miasteczkami, winnicami, winiarniami i dziewiczymi krajobrazami.

Początki winnej tradycji: Concordia i rzymskie wina

Naszą wycieczkę rozpoczynamy od Concordia Sagittaria, niegdyś słynnego rzymskiego miasta. Z Bibione bardzo łatwo jest tu dojechać. Jadąc drogą SP74 wzdłuż Via Aldo Moro, w połowie drogi należy skręcić w lewo w Via Marango (drogą SP42). Dojeżdżając do Sindacale po prawej stronie należy wjechać w Via Cavanella, która prowadzi do Concordia.
Była kolonia rzymska z I wieku p.n.e., w czasach Cesarstwa znajdowała się na strategicznym skrzyżowaniu dróg konsularnych Annia i Postumia z rzeką Lemene.
Rzymianie odegrali decydującą rolę w spopularyzowaniu upraw winorośli, udoskonalili również technikę przechowywania wina. Oprócz pozostałości rzymskich, które sprawiają, że miasto to jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych w północnych Włoszech, Concordia słynie również z wina o denominacji D.O.C. Wzdłuż drogi, która prowadzi do Summaga, napotkamy wiele winnic, które produkują wyśmienite wina. Można zatrzymać się w jednej z nich, by je zakupić lub po prostu zdegustować.

Summaga i wino Opatów

Opuszczamy miejscowość Concordia Sagittaria i jedziemy prosto wzdłuż Via San Pietro, mijając miejscowość San Giusto (skrzyżowanie z drogą SS14 ) i kontynuujemy prosto Via Noiare aż do punktu, w którym zmienia ona swoją nazwę na Via Montecassino. Droga ta prowadzi bezpośrednio do Summaga. Wśród łąk otaczających miejscowość ukryty jest prawdziwy skarb, Opactwo Benedyktynów z X – XI wieku z fasadą z XVIII wieku. Wewnątrz kościoła na uwagę zasługują dwa cykle fresków, które przedstawiają kolejne etapy sztuki romańskiej. Summaga jest kamieniem milowym – nie tylko w historii sztuki, ale również i wina: właśnie tutaj, po spustoszeniach, jakie spowodowali barbarzyńcy, mnisi ponownie wprowadzili uprawę winorośli, powszechną na tych ziemiach już w okresie rzymskim. Zanim odjedziemy, koniecznie musimy spróbować kieliszka wina Lison DOCG, produkowanego tu od XVIII wieku ze szczepu winorośli Tocai. Jest to białe wino o kolorze słomy, rozpoznawalne poprzez swoje zielonkawe refleksy. Najlepiej serwować je zimne. Lison jest jedynym winem prowincji Wenecja, któremu przyznano denominację DOCG, co sprawia, że klasuje się ono na poziomie najlepszych włoskich win.

Cudowna Madonna i cudowne wina w jednym z najpiękniejszych miasteczek we Włoszech

Udajemy się teraz w kierunku Cordovado, malowniczego miasteczka z pięknym historycznym centrum, które w 2005 roku zostało przyjęte do ekskluzywnego klubu z „najpiękniejszych miejscowości we Włoszech”. Aby tam dotrzeć, wyjeżdżamy z Summaga z Via San Benedetto i skręcamy w prawo w Viale Treviso (SR63), na rondzie zjeżdżamy drugim zjazdem po lewej stronie (Obwodnica Odorico z Pordenone) i jedziemy prosto do drugiego ronda aż do Viale Udine (SP463), która prowadzi do miasteczka. Cordovado pełne jest pięknych przykładów sztuki sakralnej i od wieków przyciąga tłumy pielgrzymów. Może poszczycić się Sanktuarium Matki Bożej (z XVII w.), wybudowanym w stylu „weneckiego baroku”. W jego wnętrzu znajduje się obraz upamiętniający powstanie świątyni.

Opowieści o winach i kulturach : longobardzki skarb w Sesto

Opuszczamy Cordovado i kierujemy się w stronę Sesto al Reghena, innego uroczego miejsca z inną ciekawą historią. W Sesto al Reghena, około 735 r. miały miejsce dwa ważne wydarzenia. Zainicjowana została uprawa winorośli (produkcję wina kontynuowała później Republika Wenecka, osiągając apogeum pomiędzy końcem XIX wieku i 1950 r.) oraz rozpoczęto budowę Opactwa Santa Maria in Sylvis z widokiem na dzisiejszy Plac Zamkowy. Opuszczając opactwo i panującą w nim podniosłą atmosferę, kierujemy się do Cinto Caomaggiore, po drodze zatrzymując się na degustację czerwonego wina Lison, odmiany Refosco dal Peduncolo Rosso, które jest produkowane zarówno młode, jak i dojrzałe, po okresie leżakowania w beczkach. Nadaje mu to bardzo wyjątkowy aromat, przez co Refosco dal Peduncolo może zarówno podkreślić smak delikatnych mięs, takich jak przepiórki, jak i zaostrzyć go, komponując się z bardziej wyrazistymi daniami mięsnymi takimi jak np. polędwica z zielonym pieprzem.

„Heretycy” i szczodre wina w Cinto Caomaggiore

Cinto Caomaggiore położone jest między dwoma regionami: Veneto i Friuli, oraz dwoma rzekami. W mieście wierni zbierają się w kościele pod wezwaniem św. Błażeja (z XVI w.), który wielokrotnie odegrał w historii miasta istotną rolę społeczną: na początku XX wieku schronili się tu uciekinierzy z Friuli i Istrii, a podczas Wielkiej Wojny, w czasie, kiedy zarekwirowane zostały dzwony kościelne, budynek pełnił funkcję szpitala wojskowego. Oryginalnym aspektem duchowości mieszkańców jest kult anabaptystów, radykalnej doktryny wywodzącej się z luterańskiej reformacji, która w XVI wieku rozprzestrzeniła się na niektórych obszarach regionu Veneto. Cinto, z racji swych niezwykle korzystnych warunków klimatycznych skrywa prawdziwe skarby przyrodnicze takie jak jezioro Cinto o niezwykle bogatej faunie wodnej, zasilane przez podziemne źródła rzeki Tagliamento. Jest to idealne miejsce, by odpocząć chwilę przy kieliszku zimnego Chardonnay Pinot Grigio , wyśmienitym winie, którego gładki smak i intensywny aromat sprawiają, że doskonałe komponuje się z daniami na bazie ryb słodkowodnych.

Białe i czerwone wina, kościół i pewien Baron: „trójkąt” Belfiore, Loncon i Pradipozzo

Starożytna droga konsularna „Postumia”, która przecina miasteczko Concordia, przechodziła również przez Pradipozzo, gdzie robimy krótki przystanek przed wyruszeniem w kierunku kościoła Belfiore. Przed dotarciem do Pradipizzo, należy jednak koniecznie zatrzymać się w Pramaggiore: miasteczka słynącego z wina, w którym znajduje się wiele zabytków o wielkiej wartości artystycznej, w tym kościół parafialny Santa Maria Assunta. Jest to miejsce, które wraz z sąsiednimi Belfiore i Loncon stanowi prawdziwe serce winiarskie regionu, gdzie zbiegają się winne szlaki. Spacerując po tym małym miasteczku, gdzie niedawno odkryta została oryginalna studnia z czasów rzymskich, możemy chłonąć jego antyczną atmosferę.

Po tym postoju, możemy już jechać w kierunku Belfiore, gdzie czeka na nas ostatni kościół na naszej trasie, pochodzący z XVII i dedykowany św. Zuzannie. W Belfiore warto też odwiedzić stary młyn, który przez wieki był świadkiem wiejskiego życia tego terytorium i stanowi dziś część kompleksu architektonicznego z końca XIX w. Villa Dalla Pasqua położonego na prawym brzegu rzeki Loncon.

Opuszczając Belfiore, koniecznie trzeba zatrzymać się na ostatnia lampkę wina w jednej piwniczek winiarskich Loncon , małego miasteczka położonego nad rzeką o tej samej nazwie. Mówi się, że niektóre z winnic w tej okolicy powstały w latach 30. XX wieku, dzięki winnej pasji węgierskiego Barona Lajos Babos, byłego dowódcy marynarki wojennej. To właśnie on jako pierwszy zaczął stosować surowe zasady wojskowe podczas pracy w winnicach, kontrolując z wręcz szwajcarską dokładnością produktywność pracowników.

Posmak win degustowanych na szklaku będzie nam towarzyszyć w drodze powrotnej do Bibione, prowadząc nas na słoneczne plaże jednego z najpiękniejszych kurortów północnej części Adriatyku.

www.stradavini.it